Interview: "Native apps zullen populairder worden"

Jan Jaap de Groot was vorige week in Luxemburg. Hij gaf een presentatie bij het GovTech Lab over app toegankelijkheid. En hij werd geïnterviewd over zijn visie op app toegankelijkheid door Dominique Nauroy.

Voorzitter van Stichting Appt, die een uitgebreide kennisbank over app-toegankelijkheid biedt en een speciaal handboek heeft ontwikkeld, mede-oprichter van Abra, waar hij zich bezighoudt met het ontwikkelen van toegankelijke mobiele apps en zijn diensten aanbiedt als consultant, uitgenodigd expert bij het W3C en facilitator van de Mobile Accessibility Task Force – Jan Jaap de Groot werd uitgenodigd om over dit onderwerp te spreken bij de GovTech Lab.

Foto vanJan Jaap de Groot bij de Information and Press Service, in november 2024Jan Jaap de Groot. Foto: Dominique Nauroy

Wanneer en waarom raakte je geïnteresseerd in digitale toegankelijkheid?

Voor mij begon het tijdens mijn derde jaar aan de universiteit, in een vak genaamd Advanced Mobile Development. Zodra Android en iOS op de markt kwamen, raakte ik geïnteresseerd in het bouwen van apps. Ongeveer tien jaar geleden kwam Stichting Accessibility in Nederland met het idee om een toegankelijke app te ontwikkelen voor blinde mensen. Zij waren de primaire doelgroep, voordat de app voor iedereen werd uitgebracht. Het idee was om een stadswandeling aan te bieden waarbij je op bepaalde locaties, dankzij GPS, een audiobeschrijving van de plek kreeg. Op dat moment wist ik niet dat blinden een smartphone konden gebruiken. Het was mijn eerste project voor mensen met een beperking.

Je bent lid van de Mobile Accessibility Task Force van het W3C. Wat is het huidige doel hiervan?

Het is moeilijk om je aan de Europese norm EN 301 549 te houden bij het auditen van mobiele apps. Daarom hebben we [bij Stichting Appt] onze eigen evaluatiemethode geschreven, waarin we stap voor stap uitleggen hoe je succescriteria kunt toepassen op mobiele apps. Veel mensen gebruiken deze methodologie, maar sommigen zien het als dé waarheid, terwijl we op sommige punten alleen onze mening geven.

Het schrijven van richtlijnen is lastig, vooral als je wilt dat ze niet alleen in je eigen bedrijf of land worden gebruikt, maar ook elders. Daarom moet je op een gegeven moment samenwerken. Dit leidde uiteindelijk tot mijn deelname, tweeënhalf jaar geleden, aan de Mobile Accessibility Task Force (MATF), onderdeel van het W3C. In januari werd ik benoemd tot nieuwe voorzitter van deze MATF. Tien tot twintig experts op het gebied van mobiele toegankelijkheid dragen actief bij en we verwachten in december nieuwe richtlijnen te publiceren – het zal een eerste concept zijn, maar toch een mijlpaal, omdat er de afgelopen tien jaar niet veel is gepubliceerd. Het doel is om richtlijnen te creëren die wereldwijd bruikbaar zijn, zodat WCAG volledig kan worden toegepast op apps.

Hoe kijk je aan tegen app-toegankelijkheid? Verbeteren apps in de loop der tijd?

Ik denk het wel. Dat zien we bijvoorbeeld op het DigiToegankelijk dashboard waar de Nederlandse overheid toegankelijkheidsverklaringen bijhoudt. Je kunt vijf statussen hebben, van A tot E. Het is echter moeilijk om status A te behalen; veel blijven hangen in status B. Dit geldt vooral voor apps: je kunt beperkingen hebben afhankelijk van het framework, vooral als je cross-platform apps ontwikkelt. Ik geloof dat native apps populairder zullen worden, omdat je dan volledige controle hebt en er geen beperkingen zijn door externe frameworks.

Wat zijn de meest voorkomende problemen die je tegenkomt?

Problemen gerelateerd aan het WCAG-criterium "4.1.2 Naam, Rol, Waarde". Veel apps hebben geen toegankelijke namen voor interactieve componenten. Denk aan een pincode-scherm waar de tien knoppen (1, 2, 3...) door schermlezers alleen worden voorgelezen als "knop", "knop", "knop", enzovoort. Je moet dan raden welke knop welk cijfer is. Dit zijn problemen die we vinden in audits en terugkrijgen van gebruikers van het meldpunt.

Is het echt zo ingewikkeld om apps voor zowel portret- als landschapsmodus te ontwikkelen?

Landschapsmodus is duidelijk een van de meest voorkomende problemen. Maar gebruikers klagen hier nooit over. Voor een ontwikkelaar is het veel moeilijker om landschapsmodus te ondersteunen, vooral als je dit pas toevoegt nadat de app al is uitgebracht. Bijvoorbeeld op Android: wanneer je naar landschapsmodus schakelt, "herstelt" de app zichzelf, dus je moet wat logica toevoegen. Stel dat de gebruiker gegevens invoert en dan roteert. Als de ontwikkelaar geen ondersteuning heeft toegevoegd voor het opslaan van de invoer, gaat het verloren. Het is niet zo moeilijk als je er vanaf het begin rekening mee houdt.

Jullie bieden een softwareoplossing om de toegankelijkheid van een Android- of iOS-app vanaf macOS te analyseren. Hoeveel criteria van de Europese norm kunnen automatisch worden geanalyseerd?

Je kunt ongeveer 20% van de criteria testen, maar die criteria dekken misschien wel 50% van de problemen. In de nabije toekomst kun je met AI dit wellicht nog wat verder uitbreiden. Voorbeeld: AI zou visueel kunnen bepalen of het scherm een kop bevat, waar deze zich precies bevindt, en dan controleren of deze kop correct is gecodeerd. Anders zou het moeilijk zijn om dit programmeerbaar te doen.

Zie je verschil tussen apps uit de publieke sector en die van private bedrijven?

Dat hangt echt af van de situatie: als de publieke app is gebouwd door een commercieel bedrijf, is deze meestal slechter dan wanneer het een interne app is die door de overheid is ontwikkeld. Die zijn vaak veel beter dan commerciële apps.

Ben je van plan om je tijd te blijven investeren in app-toegankelijkheid?

Ik geniet er echt van. In het begin vond ik weinig gelijkgestemde mensen. Heel weinig mensen richten zich exclusief op het bouwen van toegankelijke mobiele apps. En dit is wat ik leuk vind aan de MATF: het dagelijkse werk van deze mensen is het verbeteren van de toegankelijkheid van mobiele apps. We delen ook kennis in een Slack-groep: dit was iets dat ontbrak.

Over hetzelfde onderwerp

Het originele artikel is gepubliceerd op: accessibilite.public.lu